Ζωγραφική χωρίς ήρωες /Paintings without a Hero
του Τριαντάφυλλου Τρανού
Το παραδειγματικό έργο του Κάζιμιρ Μαλέβιτς Μαύρο Τετράπλευρο βρίσκεται στη Θεσσαλονίκη στο Κρατικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης – Συλλογή Κωστάκη.
Πέρασαν 100 χρόνια από την δημιουργία του, από τότε που το έργο αυτό και μια σχετικά μικρή ομάδα ομοίων του ξεκίνησαν μια επανάσταση.
Η ριζική αφαίρεση, η τέχνη που δημιουργήθηκε από τους Malevich, Kandinsky, Mondrian, Rodchenko, Popova και πολλούς άλλους/ες, δημιούργησε σεισμικές μεταβολές στην αυτοσυνείδηση της τέχνης του 20ου αιώνα. Η στέρεη κληρονομιά της που επηρέασε καθοριστικά την op-art, την λυρική αφαίρεση, τη ζωγραφική του χρωματικού πεδίου και το μινιμαλισμό μεταξύ άλλων κινημάτων, συνεχίζει και σήμερα να αποτελεί προνομιακό εκφραστικό όχημα για την σύγχρονη τέχνη. Αντιρομαντική, συλλογική και αντιηρωική αποτελεί ένα διακριτό ρεύμα μέσα στο μοντερνισμό, ενώ εξετάζει συστηματικά τη διεπαφή ανάμεσα στην τέχνη και το βιομηχανικό σχεδιασμό, τις πρακτικές και τις θεωρίες της τέχνης.
Παρέμεινε όμως ως πρακτική και ως θεωρία μειοψηφική αντίληψη στις σχολές τέχνης της χώρας μας την περίοδο της πλέον έντονης διεθνούς ανάπτυξής της. Αυτό έχει αλλάξει πλέον.
Η απροκατάληπτη εξερεύνηση όλων των σύγχρονων καλλιτεχνικών πρακτικών, η αποτίμηση της σύγχρονης καλλιτεχνικής παραγωγικότητας αλλά και η ενίσχυση της ικανότητας παραγωγής τέχνης των νέων καλλιτεχνών ευεργετούνται από την επίμονη και διεξοδική μελέτη της αφαίρεσης ως συστηματικής εικαστικής γλώσσας και ως εργαλείου χειραφέτησης ταυτόχρονα. Η έκθεση Ζωγραφική χωρίς ήρωες /Paintings without a Hero, είναι ακριβής ως προς στους στόχους της και ως ένα βαθμό και ως προς τα επιτεύγματά της. Στοχεύει μέσα από ενδεικτικά έργα νέων ζωγράφων που φοιτούν ή που προέρχονται από την Σχολή Καλών Τεχνών του ΑΠΘ να ανιχνεύσει την επίδραση της αφαίρεσης έως σήμερα και κυρίως να ακολουθήσει ένα συγκεκριμένο παρακλάδι της από την πηγή του στη Ρωσία μέχρι την παγκόσμια εξάπλωση του. Φαίνεται εδώ να είναι, κυρίως, η γεωμετρική αφαίρεση που εμπνέει και παροτρύνει τους νέους καλλιτέχνες οι οποίοι κινούνται στον αστερισμό των σημείων που συγκροτούν αυτό που κάπως υπαινικτικά και σχηματικά αποκαλούμε αφηρημένη τέχνη.
Η έκθεση διερευνά τη δυνατότητα της αφαίρεσης ως εργαλείου χειραφέτησης αλλά και την μελλοντική προοπτική της τέχνης που στόχευε κάποτε στην αυγή της Ρώσικης επανάστασης να αλλάξει τον κόσμο, ή τουλάχιστον να τον νοηματοδοτήσει εκ νέου. Τούτο παίρνοντας ασφαλώς υπόψη της και τις πολλαπλές αστοχίες της επανάστασης αλλά και τα “τυφλά” της σημεία όπως αυτά εκτίθενται παραδειγματικά σε ένα άλλο εκφραστικό μέσο: στα έργα Κιβώτιο / Ρέκβιεμ των Άρη Αλεξάνδρου και Άννας Αχμάτοβα τα οποία αποτελούν και την αφορμή της.
Τόπος: Ποέτα Συνεταιριστικό Βιβλοπωλείο Καφέ, Θεσσαλονίκη
Διάρκεια έκθεσης:16|11|2016 – 15|1|2017
Επιμέλεια – οργάνωση έκθεσης:
Τριαντάφυλλος Τρανός – Δημήτρης Ζουρούδης
Συμμετέχουν οι:
Μαρία Αλεξάνδρου, Ρένα Βαμβουκάκη, Δέσποινα Ζηλίδου, Βλάσης Κότιος, Ανδρέας Λάσκαρης, Μαρία Νικητοπούλου, Ελένη Παρχαρίδου, Νίνα Προύσαλη, Πέτρος Σουφλερός, Harry Schwartz, Κωστής Σπανόπουλος, Αλεξάνδρα Τσιτσιντά, Τζένη Φαλιαρίδου, Παναγιώτα Φλουρή, Κωνσταντίνος Φωτίου, Χαρούλα Χρύσογλου.
